秋天的柿子香氣

 Hương mùa thu

句子 “Hương mùa thu” 是越南語,中文翻譯為:

「秋天的香氣」「秋意的香味」

字詞解釋:

  • Hương:香氣、香味、氣味

    • 可指花香、自然氣息,也可比喻氣氛或情感氛圍。

  • mùa thu:秋天

    • mùa:季節

    • thu:秋(秋季)

詩意補充:

這個短語常用於文學或詩歌中,用來表達秋天特有的氣息與氛圍,可能包括落葉的味道、微涼的空氣、成熟果實的香味,或帶有懷舊與柔美的感覺。

如果你需要這個詞語用於詩歌、小說或歌詞中,我可以幫你擴寫意象或提供中文詩化譯法。




秋天的香氣

我父親跟正室已有四個兒子,但他仍然娶了我母親做妾。

母親住在外婆家,父親偶爾過來。

母親生了三個孩子,三個都去世了。兩個死於高燒,一個死於腹瀉。

有一天,母親去市場,聽到有人在喊:「這邊有個孤兒,沒人養,被丟在市場上了,要不要帶回去養?」

母親放下扁擔,走近那男孩問:「你想跟阿姨回家嗎?」男孩點點頭。母親給他買了一塊米糕,然後牽他離開市場。走了一段路後,他因為太虛弱跌倒了,母親只好把他抱進箩筐裡挑回家。

父親聽說這件事就趕來,強迫母親把男孩送回市場。他說:「我們家已經有四個兒子了,妳還帶他回來做什麼?」母親說:「我就是要養他。」父親說不過她,也沒辦法。

哥哥在母親身邊住了一年,我就出生了。等我稍微懂事時,母親總說是因為哥哥,我才能出生。哥哥脾氣很好,總是讓著我。

1960年,哥哥到宣光省去給人打工,後來當了工人。1969年,他南下參戰,母親並不知道。直到1974年,他因受傷回到北方,也沒告訴母親,怕她傷心。

我十九歲時,對母親說我想參戰。母親說:「你哥已經離家了,外婆又生病沒人照顧,現在你也要走,我該靠誰?你就在家,多待幾年娶個媳婦幫我分擔,哪兒都不要去。」

母親不讓我去,我就偷偷報名,在社裡等候徵召。這次,我和好友梅(Mùi)都被錄取了。

我父親聽村人說今天早上看到我在社裡,他馬上讓大哥上縣城攔我。梅知道這事後偷偷告訴我,我只好躲得更深,讓梅幫我領制服。等車快要開動了,我才從藏身處衝出來跳上車,沒被抓到。

那天早上,我母親像平常一樣去養蠶,完全不知道她的兒子正踏上南下戰場的路。

路上,我對梅說:「如果解放後我還活著,你就替我回家對母親說幾句好話,讓她別那麼生氣。如果我回不來,你替我照顧她。你家兄弟多,你可以搬去陪我媽,讓她不那麼寂寞。」

梅說:「你一定會回來的。等我們回來後,一起娶同村的女孩,住得近些。」梅很喜歡談娶妻的事,但一聽到徵兵的消息,就把這事拋諸腦後。我們被分到不同部隊:我進工兵部隊,梅則是步兵。我回來了,梅永遠留在同塔梅(Đồng Tháp Mười)了。

我們行軍到南壇縣,有接應人來迎接。接應人帶我到一戶靠近河邊的人家。

那時是秋天,門前的柿子樹結滿果實,落滿一地,淡淡的柿子香飄滿整個院子。穿著褪色「Bà ba」上衣、七分褲的女孩扛著鋤頭走進來。她看著我靦腆地笑笑,我還沒來得及回話,她就走進屋內。不久她出來了,換上了一件綠葉色的「Bà ba」衣。

「Liên,把柴拿進來煮飯。」——她媽媽喊。

我嚇了一跳,原來我一直站在柿子樹下和她媽媽聊天。她媽媽好像還說,如果我喜歡柿子,可以自己爬上去摘。

她媽媽走向巷口。我走到她在洗米的水缸邊。她的長髮垂至腰間,用白髮夾夾得整整齊齊。

「你叫什麼名字?」
「不知道。」
「我認真問的,你叫什麼名字?」
「猜猜看。」

她抬起臉,羞澀地露出兩個酒窩。

她在煮飯,我坐在灶邊撫摸著一隻毛茸茸的黑小狗。從我來到這裡,那小狗就一直黏著我,好像認識我似的。

「Liên啊,等國家統一後,我想來這裡建設家鄉,好不好?」
「河內人真會開玩笑,誰想留在這苦地方啊?」
「我是真心想留,行不行?」
「這裡的人都想走,你還想來?」

她走到柿子樹下撿剛掉落的果子,我也跟著出去。秋日午後,河邊的風涼涼的。

「Liên,你想當兵嗎?」
「媽媽不讓我去。」
「但你自己想不想?」
我跟她講我是怎麼偷偷離家報名的。

「我也想跟著你們部隊走。」
「進了部隊你打算做什麼?」
「什麼都可以,我什麼都肯做,讓我跟你走吧。」
「不行,你要去得從社裡報名才行。」
「讓我幫你們運子彈吧。」
「我現在也不知道部隊會去哪裡,怎麼帶你一起走?」
「你會去廣平省。」
「妳怎麼知道?我都還不知道呢。」
「我知道的。」



幾天的停留轉眼即逝。明天一大早,我就得啟程上路。

我正準備睡覺,母親悄悄問我:家裡那條母狗剛生了一窩小狗,母親想抓兩隻煮粥給我補身體,不知道我吃不吃得下。我搖搖頭:「我怕,不敢吃。」母親沉默不語,喃喃自語:「明天小兵要走了,卻什麼補品也沒有……」

父親在床上半夢半醒了一陣子後醒來,我們坐在桌邊一直喝茶到深夜。我也不知當時自己哪來的膽量,竟說:「如果我能打勝仗平安歸來,請讓我成為你們家的兒子。」

母親天還未亮就起床了。不知道她昨晚是否能入睡。她早早就為我準備好了鹽花生飯糰。

我背起背包,看著每個人都淚流滿面。我心中百感交集,仿佛今天才是真正踏上戰場的日子。

我走到院子裡,母親抱著小狗站在門邊,對我說:「帶去部隊養著,想家的時候看看它也好。」我笑了。母親大概根本無法想像戰場的殘酷吧。

小蓮從頭到尾一直默默站著,一語不發。她是不是還在怪我?

外頭部隊已經吹哨,集合的時間快到了。我加快腳步,沒回頭看,但我知道,她正目送我遠去。

我們駐紮的地點是廣平。我一到那裡拿到地址,便立刻寫信回家。

我們寄住在一對老夫妻家。老太太天天煮木薯給我們吃,好像廣平人的主食就是木薯。到了第三天,我們要啟程時,老先生說:

「你們這群年輕人裡,將來一定有人會死,我們想請你們留下一件東西做紀念。」

大家聽了有點不悅。我送了他們一個四格飯盤、一頂軍帽和一套軍裝。我知道他們說這些話是因為心痛。無數部隊都曾駐紮在這裡。屋樑上還留著前人用粉筆寫下的話:「出發誓死保衛祖國,消滅美軍才能回家。」

還沒到正式駐地,一位戰友就陣亡了。他踩到一顆地雷。我們半夜為他挖坑埋葬。那是我第一位倒下的戰友。

我們接著轉到安叔家。他是社區公安,有妻子和五個孩子。他整天不在家,家裡一切靠妻子操持。最小的孩子才四個月大。一有空襲,全家就跳進防空洞。每次都是那位母親最後跳進、最早跳出。只要聽外面好像安靜了,她就會爬出來,到園裡拔木薯,讓晚上回來的士兵有東西吃。那天她就在薯園裡被火箭擊中。我們趕回為她包紮、送醫,但沒能救回她。她的葬禮只有我們部隊和三個鄰居參加,她被葬在山坡上。

我們班有七個人,才剛開始熟識。昨天我感冒了,來自河內的兄弟還幫我刮痧。

附註裡,我才敢寫下兩句我最思念的話:

我們家的蓮還好嗎?現在在做什麼?請爸媽代我轉告她,等戰爭結束我一定會回來。


兩個月後我收到家書。蓮已經加入青年突擊隊,去了廣平。爸媽說,你們應該會在那裡遇見。我寫信問她的地址,但一直等不到回信。

兩年後我再次寫信。班上的六位戰友全都相繼犧牲。如今只剩我一人。我被編入另一個部隊,把新地址寄回家。上天沒讓我死。昨天我剛從原地站起來,一枚火箭彈就落在我剛離開的位置。更早一次,我還曾被洪水沖走,差點喪命,幸好卡在了一根結實的樹根上。我心裡堅信,我一定會活著回家,和蓮成家。

從那一刻起,我心中認定自己已經有了愛人。來自清化的女突擊隊員曾寫信向我表白,我告訴她:「我有女朋友,她是南壇人。」我在橋梁施工中遇到任何來自乂靜地區的人,總感到分外親切。我總是問他們:「你們知道南壇的李家小蓮嗎?她是我愛的人。」

戰爭結束後,我還得繼續隨部隊修路。直到1976年底,我才第一次獲准休假十天。我搭車返鄉。

母親拉著我,不讓我再走了。她說:「你若沒回來,我這輩子光哭都會哭瞎。五年了,我都不知道你死了沒。媽媽不識字,你寫的信我也讀不了。只能托在廣平碰到的同鄉幫忙傳話,越想越心急。」

我在家住了六天便出發。

我從河內搭火車到榮市,再從那裡步行回到南壇。快到她家門前時,我的腳忽然發軟。

門前那棵茂盛的柿子樹還在,但這次,不是秋天。

小蓮已經犧牲了。

她是在1972年中陣亡的,我竟然毫不知情。她的屍體被埋在一個炸坑裡,始終沒能找到。她的父親在她過世後兩年也去世了。

我在一張小木桌前為她點香,那就是她的靈位。靈位上沒有照片,母親只能憑記憶想像她的模樣。

那個穿著綠色「婆婆裝」的少女,低頭撿著掉落的柿子,如今已隨秋天的香氣,一同遠去。


Bố tôi đã có bốn đứa con trai với bà cả nhưng vẫn lấy thêm mẹ tôi làm lẽ.

Mẹ sống ở nhà bà ngoại. Thỉnh thoảng bố sang.

Mẹ sinh ba đứa con. Ba đứa đều mất. Hai đứa mất vì sốt cao, một đứa vì bị tiêu chảy.

Một hôm mẹ ra chợ thấy người ta kêu lại: Đầy này, có thằng bé mồ côi bố mẹ không ai nuôi bị bỏ rơi ở chợ, mày có lấy về nuôi không.

Mẹ đặt quang gánh xuống, lại gần thằng bé hỏi, cháu muốn về ở với bác không. Thằng bé gật đầu. Mẹ mua cho nó một tấm bánh đúc rồi dắt ra khỏi chợ. Đi được một đoạn thì nó bị ngã vì chần yếu quá, mẹ bê' nó ngồi vào thúng gánh vể.

Bố tôi nghe chuyện chạy sang bắt mẹ phải mang trả thằng bé ra chợ. Nhà bên này có bốn đứa con trai rồi ai bảo bà mang về nữa. Mẹ bảo, tôi cứ nuôi nó đấy. Nói mãi mẹ không nghe bố cũng chẳng làm gì được.

Anh về ở cùng mẹ một năm thì tôi ra đời. Khi tôi lớn lên, biết nhận thức, mẹ luôn nhắc rằng nhờ có anh mà có tôi. Anh trai hiền khô, lúc nào cũng nhường nhịn tôi.

Năm 1960 anh trai lên Tuyên Quang làm thuê cho người ta. Rồi sau đó đi công nhân. Năm 1969 anh vào Nam đánh trận, mẹ ở nhà không biết. Đến năm 1974 bị thương lui vể Bắc anh cũng giấu mẹ. Anh sợ mẹ biết tin đau lòng.

Tôi mười chín tuổi ngỏ ý với mẹ muốn ra trận. Anh mày đã bỏ mẹ đi. Bà ngoại bệnh tật không ai chăm. Giờ mày cũng đi thì mẹ biết dựa vào ai. Mày ở nhà đấy vài năm nữa cưới vợ rồi đỡ đẩn mẹ. Không đĩ đâu hết.

Mẹ không cho đi thì tôi trốn đi. Tôi làm đơn nộp lên xã chờ ngày được gọi tên. Chuyến này cả tôi và Mùi cùng được nhận.

Bố tôi nghe người làng nói thấy tôi ở xã sáng nay. Ông bắt anh trai cả lên huyện chặn trước. Thằng Mùi biết chuyện đó đã mách lại. Tôi phải trốn kỹ, nhờ Mùi nhận quần trang giúp. Xe chuẩn bị chuyển bánh tôi mới từ trong chỗ trốn vọt ra nhảy ngay lên xe anh không phát hiện ra.

Sáng hôm ấy mẹ tôi vẫn đi chăn tằm như mọi ngày. Mẹ không hay biết hôm nay thằng con trai mình lên đường vào Nam.

Dọc đường hành quần tôi nói với Mùi: Giải phóng xong nếu tao còn sống thì mày đến nhà nói đỡ tao vài cầu cho mẹ bớt giận. Còn nếu tao không trở về mày thay tao quan tầm đến mẹ. Nhà mày đông anh em mày đến ở với mẹ tao cho vui. Mùi thì nói, chắc chắn trở vể thôi. Về rồi hai đứa mình lấy vợ cùng làng ở cho gần nhé. Mùi thích nói chuyện lấy vợ. Nhưng khi nghe có tin tuyển quân thì trong đầu hắn quên luôn chuyện này. Hai đứa nhập vào hai đơn vị khác. Tôi lính công binh. Mùi bộ binh. Tôi trở vể. Mùi nằm lại ở Đồng Tháp Mười mãi mãi.

Chúng tôi hành quần đến huyện Nam Đàn có giao liên đón đợi. Giao liên dẫn tôi vào ngôi nhà dần ở gần bờ sông.

Bấy giờ là mùa thu. Cầy thị trước cửa nhà xum xuê trái chín rụng đầy. Hương thị thơm phảng phất khắp khu vườn. Cô gái mặc áo bà ba bạc màu quần phíp lửng lơ trên mắt cá vác cuốc trên vai đi vào. Cô nhìn tôi cười thẹn. Tôi chưa kịp đáp lời cô đã đi vào trong nhà. Chốc lát cô đi ra, thay chiếc áo bạc màu bằng chiếc áo bà ba xanh màu lá.

- Đem củi vô nấu ăn Liên. - Mẹ cô gọi.

Tôi giật mình. Nãy giờ tôi vẫn đang đứng trò chuyện với mẹ cô dưới gốc thị này. Hình như bà bảo tôi thích quả thị nào cứ tự nhiên trèo lên kiếm.

Mẹ cô đi đầu đó ra ngõ. Tôi lại gần chum nước nơi cô đang vò gạo. Tóc dài ngang thắt lưng, cầy kẹp trắng gọn gàng.

o tên chi?
Nỏ biết.
Tôi hỏi thật mà, o tên chi?
Đố biết.

Cô gái ngẩng mặt lên. Hai lúm đồng tiền thẹn thùng.

Cô gái nấu ăn. Tôi ngồi bên bếp vuốt ve con chó con lông đen mũm mĩm. Từ lúc tôi đến chó con cứ quấn lấy tôi như quen hơi.

o Liên này, sau này đất nước thống nhất tôi muốn về đầy xây dựng quê hương có được không nhỉ?
Người Hà lầy hay trêu. Ai thiết ở đầy làm chi cho khổ.
Tôi thiết ở đầy có được không?
Người ở đầy thiết đi nơi khác nỏ được.

Cồ gái ra gốc thị lượm những quả vừa rụng. Tôi cũng ra theo. Trưa thu nắng gió ngoài bờ sông mát.

o Liên có thích đi bộ đội không?
Mẹ nỏ cho đi.
Nhưng o có thích đi không?

Tôi kể cho cô gái nghe chuyện mình đã trốn mẹ đi như thế nào.

Em muốn đi theo đoàn các anh.
Vào đó o định làm gì?
Có chi em làm nấy. Anh cho em đi theo.
Không được, muốn đi o phải đăng ký đi từ xã.
Cho em đi theo tiếp đạn.
Anh giờ chưa biết hành quần tới đầu sao cho o đi cùng được.
Anh đi vào Quảng Bình.
Sao o biết. Anh còn chưa biết mà.
Em biết.

Mấy ngày dừng quần qua nhanh. Sáng sớm mai tôi phải lên đường.

Tôi chuẩn bị đi ngủ thì người mẹ lại hỏi nhỏ. Nhà có đàn chó mới sinh mẹ muốn bắt hai con nấu cháo không biết chú có ăn được không. Tôi lắc đầu, con sợ lắm. Mẹ ngồi bần thần rồi lẩm nhẩm một mình, mai chú bộ đội đi rồi mà không có gì bồi dưỡng.

Người cha lên giường nằm mơ màng một lúc rồi tỉnh dậy. Chúng tôi ngồi bên bàn uống nước tới tận khuya. Tôi không hiểu sao khi đó mình nói năng mạnh dạn thế. Tôi đã nói rằng nếu chiến thắng trở về thì xin phép cha mẹ cho con được làm con trong gia đình.

Mẹ dậy từ rất sớm. Không biết đêm qua mẹ có ngủ được không. Mẹ đã làm sẵn cho tôi cơm nắm muối lạc.

Tôi khoác ba lô lên. Nhìn thấy ai cũng đang giàn giụa nước mắt. Lòng tôi bổn chồn xốn xang như thể hôm nay mới thực sự là ngày rời nhà đi chiến trường.

Tôi bước ra sân. Mẹ Ồm con chó con bên thềm bảo tôi mang vào đơn vị nuôi cho đỡ nhớ quê hương. Tôi bật cười. Hẳn mẹ không hình dung ra nổi trong kia chiến trận thế nào.

Em Liên đứng lặng im từ nãy tới giờ. Em vẫn dỗi hờn tôi sao.

Ngoài kia đơn vị huýt còi sắp giờ hành quân. Tôi rảo bước nhanh. Không ngoái lại nhưng tôi biết cô gái đang nhìn theo.

Nơi tôi đóng quần là Quảng Bình. Tôi viết thư về cho cha mẹ ngay khi vừa có địa chỉ.

Chúng con đến ở nhà hai ông bà. Ngày nào bà cũng luộc sắn cho chúng con ăn. Hình như đổ ăn của người Quảng Bình là sắn. Sang ngày thứ ba anh em dậy chào ông bà đi sớm. Ông nói, trong số các chú ở đầy thể nào rồi cũng có vài ba chú chết, ông bà muốn xin một vật gi đó giữ kỷ niệm. Anh em nhìn nhau phật ý. Con tặng ông bà một cái khay ăn cơm bốn ngăn màu xanh, chiếc mũ trấn thủ và một bộ quẩn áo. Con biết họ đau lòng mà nói vậy. Bao nhiêu đoàn quần đã ở đây. Trên xà nhà là dòng chữ viết bằng phấn của một người đi trước. “Ra đi quyết giữ lời thể. Đánh hết giặc Mỹ mới về quê hương”. Chưa đến nơi đóng quân một người anh đã chết. Anh giẫm phải bom. Chúng con đào huyệt chôn anh trong đêm. Người đồng đội đầu tiên của con nằm xuống.

Chúng con lại đến ở nhà ông An. Ông An là công an xã, có vỢ và năm đứa con. Ông đi suốt ngày, mọi việc trong nhà vợ lo. Đứa con nhỏ mới bốn tháng tuổi. Mỗi lần có bom cả nhà nhảy xuống hầm. Khi nào người mẹ cũng nhảy vào hẩm sau cùng và ra trước tiên. Ở trong hầm nghe như bên ngoài đã yên rồi là người mẹ bò ra. Người mẹ đi ra vườn nhổ sắn cho bộ đội tối về có cái ăn. Người mẹ ấy đã trúng rốc két ngay bên bụi sắn. Chúng con chạy về băng bó đưa đi trạm xá nhưng không kịp. Đám tang có bộ đội và ba người hàng xóm. Người mẹ được chôn ở bên đồi.

Tiểu đội con có bảy người. Anh em vừa mới biết quen nhau. Hôm qua con bị cảm cúm anh trai người Hà Nội cạo gió cho con.

Tái bút tôi mới dám viết hai dòng mong mỏi nhất, o Liên nhà ta có khỏe mạnh không, bầy giờ đang làm gì. Nhờ cha mẹ nhắn với o là hòa bình nhất định con trở vể.

Hai tháng sau tôi nhận được thư cha mẹ. Liên đã đi thanh niên xung phong vào Qụảng Bình rồi con ạ. Chắc hai đứa sẽ gặp nhau trong đó. Tôi viết thư hỏi cha mẹ địa chỉ Liên nhưng chờ mãi không thấy thư gửi vào.

Hai năm sau tôi lại viết thư. Sáu anh em lần lượt hy sinh rồi. Tiểu đội giờ còn lại mình con. Con nhập sang đơn vị khác, con gửi địa chỉ mới về cho cha mẹ. Số con ông trời không cho chết. Hôm qua khi con đứng dậy đi thì quả rốc két rơi vào đúng chỗ con vừa rời đi. Một lẩn trước đó con bị lũ cuốn trôi tưởng chết thì vướng vào rễ cây chắc chắn. Nhất định rồi con sẽ trở vể với cha mẹ và xầy dựng gia đình với o Liên.

Từ ngày đó trong lòng tôi tâm niệm mình đã có người yêu. Cô gái thanh niên xung phong người Thanh Hóa viết thư bày tỏ tình cảm, tôi nói với cô rằng bạn gái tôi quê Nam Đàn. Đi làm cẩu làm phà gặp người nào quê Nghệ Tĩnh tôi cũng thấy gần gũi thần thương như đổng hương. Tôi hỏi họ có biết o Liên con nhà ông Tý ở Nam Đàn không, quê người yêu tôi đấy.

Chiến tranh chấm dứt tôi vẫn phải tiếp tục theo đơn vị đi làm đường. Cho đến cuối năm 1976 tôi mới được về phép 10 ngày. Tôi đi ô tô về quê nhà. Mẹ giữ tôi không cho đi nữa. Mẹ nói con mà không vể chắc mẹ mù mắt vì khóc con hết cuộc đời. Năm năm qua mẹ không biết tôi sống chết thế nào. Mẹ không biết chữ nên tôi không viết thư về. Gặp người cùng huyện trong Quảng Bình ra Bắc tôi nhờ họ tới nhà nhắn khiến mẹ càng thêm nóng ruột.

Ở với mẹ sáu ngày phép tôi đi.

Tôi đi tàu từ Hà Nội vào Vinh. Từ Vinh đi bộ vể Nam Đàn. Gẩn tới ngõ nhà em chân tôi ríu lại.

Vẫn trước nhà cầy thị xum xuê lá nhưng giờ không phải là mùa thu.

Em Liên hy sinh rồi.

Em hy sinh giữa năm 1972 mà tôi không biết. Xác em bị vùi lấp dưới hố bom không tìm được. Cha em cũng mất sau đó hai năm.

Tôi thắp hương cho em trên bàn gỗ nhỏ tượng trưng. Bàn thờ không có ảnh. Mẹ nhớ em mường tượng dáng hình.

Cô gái áo bà ba xanh màu lá. Em đang cúi nhặt những quả thị. Em đã bay theo hương mùa thu.


沒有留言:

張貼留言

注意:只有此網誌的成員可以留言。

柯林頓北約東擴

北約如何東擴 2025年11月29日 閱讀時間:10分鐘 作者:保羅·施賴爾(Paul Schreyer) 美國總統比爾·柯林頓,1996年 向戰時經濟的轉型正在迅速推進。所有政治活動似乎都集中朝一個方向:武裝對抗俄羅斯、強化東線防禦、擊退敵人。是什麼推動了這股趨勢?研究顯示,正...