媽媽去香平（**Hương Bình**）開會，會後一位女老師湊過來小聲問：「福同（**Phúc Đồng**）那邊的老師們都聾了嗎？」
媽媽不明白她的意思，誠實地回答：「我們學校沒人耳聾啊。」
那位女老師接著說：「不耳聾怎麼一個個拼命生，沒聽教育局（**Phòng**）私下提醒嗎？最多四個就好，結果一堆人生到五六七八個。真是的。」
媽媽臉紅了，低頭看看自己已經八個月大的肚子。
媽媽騎著**Mifa**牌腳踏車回家。那是姨媽從德國帶回來、平時掛在房裡不用的好車，只有當媽媽自己的車壞了才拿來騎。車子跑得挺順。到了**Cửa Trại**坡道，車速加快，媽媽還沒來得及剎車。因為不習慣這輛車，手忙腳亂地摔了下來，和車子一起滾了三圈。她又躺了一會兒，才慢慢爬起來，把車子扶起。那輛高級車滾了幾圈竟然毫髮無傷。
媽媽沒計算自己什麼時候會生。松林著火，村民進林裡砍下松枝，媽媽也跟著人群一起衝進林子。林場職員來趕人。媽媽肩上扛著一擔松柴，從山上往溪邊跑。到了溪邊沿著**Bãi Bằng**走出森林。
晚上回家後，媽媽開始出血。第二天血流得更多，她只好到柴房去坐著。我也跟著她出去了。柴房是用四根柱子搭起來、上面蓋著茅草的一個小棚子，看起來像個臨時小屋。幾隻小蜥蜴從這捆柴爬到那捆柴。媽媽坐在地板上，血流不止。她換個地方坐，在下面墊了好幾塊破布，不一會兒就被血浸濕了。血繼續流，滲進土裡。
居伯（**Bác Cư**）說沒事。每天媽媽去他家打兩次針。居伯是個醫士（**y sĩ**），有什麼病大家都找他。他說要去醫院就去醫院，他說放心待在家那就待在家。
有次，兄長**Tùng**去香風（**Hương Phong**）辦事，見到了**Liên姨**，隨口跟她提到媽媽出血好幾天了還沒生。Liên姨一聽就急忙騎車趕回來。剛走進巷子，就罵爸爸怎麼讓媽媽變成這樣，是不是想再娶？那時爸爸才剛休假回家三天。當姨媽趕到時，媽媽已經手腳無力，臉色蒼白。姨媽說是**前置胎盤（bong rau tiền đạo）**。
居伯也來了。他說看這家人窮，怕去醫院麻煩。Liên姨和他交換幾句後，決定要把媽媽送去醫院。
有人說今天是農曆初五，是凶日，不能動身。居伯和Liên姨又商量一番，決定隔天再走，選個好日子。
當時天色已晚，爸爸開始到處借人、借腳踏車、借吊床，為明天做準備。外公點起火把，到園裡砍了一根\*\*chọng phày（註1：一種竹子）\*\*做擔架橫杆。
半夜媽媽就生了。我睡得正熟，被爸爸搖醒：「起來、起來看看你弟弟。」我揉揉眼睛走到床榻前，爸爸掀開被子讓我看嬰兒。我沒什麼感覺，轉頭又去睡了。
最小的弟弟**Huân**是在1986年5月14日出生的。爸爸幫他登記在5月15日出生，說好聽，正好是少年先鋒隊成立紀念日。
十天後，村裡有位產婦去世。那是她的第七個孩子。母子雙亡。消息傳來，**Huê姨**嚇得發抖，好像死的是她親姐姐一樣。死因也是**前置胎盤**。那位母親也出血三四天，沒人留意。每天還是進**Xóm Trại**墾荒，挖**côộc（註2：根塊類作物）**、拔木薯種菜。早上挑著糞出去，傍晚則一邊挑木薯、一邊挑根回來。一路血滴落，在村路上留下紅點。
生孩子是女人的事，有什麼痛也只能默默承受。
生孩子是女人的事。
村下的**Huệ姐**生產後胎盤殘留，引發瘧疾發燒，家人把豬糞抹滿她全身來驅邪。邪靈不怕髒，他們又把她裝進麻袋裡，用棍子一頓亂打。
---
**書評：**
這段出自越南當代文學的紀實小說，風格簡樸卻震撼人心。作者透過細膩、近乎冷靜的筆觸，記錄一位農村婦女的生產歷程與周遭的冷漠與無知。它揭示了傳統社會對女性勞動與生殖的殘酷要求，社區的冷漠、醫療資源的缺乏，以及家族結構中「女性痛苦的無聲常態化」。
特別是對「出血」與「前置胎盤」的反覆描寫，構成一種對生命與死亡之間細微界線的凝視。全篇不喊口號，也不刻意煽情，卻讓讀者心痛如割。
**推薦指數：★★★★★（5/5）**
適合關注女性主義、鄉村社會學與東南亞歷史經驗的讀者。
如需我協助查找本作品的作者或書名，也可以補充提供，我將盡力辨識。
Mẹ đi họp trên Hương Bình, tan họp, một cô giáo ghé tai, hỏi nhỏ: Bọn giáo viên dưới Phúc Đồng điếc hết cả rồi phải không? Mẹ không hiểu ý, thật thà trả lời: Trường em làm gì có ai điếc. Cô kia nói tiếp: Không điếc mà đua nhau đẻ thế à, không nghe trên Phòng nhắc nhỏ à, cùng lắm thì bốn đứa thôi, khiếp lên được, toàn năm sáu bảy tám đứa. Mẹ đỏ mặt. Mẹ nhìn xuống cái bụng bầu đã sang tháng thứ tám.
Mẹ đạp xe mifa về nhà. Chiếc xe mifa o Mùi mang từ Đức về treo trong buồng chỉ mang ra đi khi xe của mẹ bị hỏng. Xe đạp bon bon. Đến dốc Cửa Trại, xe lao nhanh mẹ chưa kịp bóp phanh. Luống cuống vì không quen xe, mẹ ngã nhào lăn ba vòng theo xe. Mẹ nằm yên thêm chút nữa rồi lồm cồm dậy nhấc xe đạp lên. Xe xịn lăn mấy vòng mà không hề hấn gì.
Mẹ không tính xem chừng nào thì mình sinh. Rừng thông cháy, người làng vào rừng chặt cành thông, mẹ cũng lao theo đoàn người. Nhân viên lâm trường đuổi. Mẹ gánh củi thông trên vai chạy trên rừng xuống khe. Xuống khe men theo Bãi Bằng chạy ra khỏi rừng.
Tối về mẹ bị ra máu. Sang ngày hôm sau, máu chảy nhiều quá mẹ ra nhà củi ngồi. Mình cũng đi ra theo mẹ. Nhà củi là bốn cái cột dựng lên có mái tranh che giống như một túp lều. Những con rắn mối nhỏ hiển bò từ bó củi này sang bó củi khác. Mẹ ngồi trên nền nhà, máu ra dầm dề. Mẹ lại chuyển sang chỗ khác ngồi. Mẹ lót thêm nùi giẻ dưới chỗ ngồi, một lúc đã ướt sũng. Nước vẫn chảy, ngấm xuống đất.
Bác Cư bảo không sao. Một ngày hai lần mẹ đến nhà bác tiêm. Bác Cư là y sĩ. Bệnh gì cũng kêu bác. Bác bảo đi viện là đi viện, bác bảo yên tâm ở nhà là yên tâm ở nhà.
Anh Tùng có việc lên Hương Phong, gặp o Liên, anh nói loa qua với o là thấy mẹ bị ra máu mấy ngày rồi mà chưa đẻ. O Liên hốt hoảng đạp xe về. Từ ngoài ngõ đi vào, o quát cha sao để tình trạng mẹ như thế này, muốn lấy thêm vợ nữa à. Cha vừa về phép ba ngày. Khi o về là chân tay mẹ đã mềm nhũn, da mặt tái dại. O nói mẹ bị bong rau tiền đạo.
Bác Cư sang. Bác nói thấy cảnh nhà con nhỏ sợ đi viện phiền phức. O Liên và bác trao đổi với nhau mấy câu. Quyết định đưa mẹ đi viện.
Ai đó bảo hôm nay mùng năm âm là ngày xấu không nên đi. Bác Cư, o Liên lại hội ý. Thống nhất sáng mai đi cho đẹp ngày.
Lúc đó đã chập tối, cha đi mượn người, mượn xe đạp, mượn võng để chuẩn bị cho ngày mai. Ông ngoại châm đuốc ra vườn chặt một cây chọng phày (1) làm đòn cáng.
Nửa đêm thì mẹ sinh. Mình đang ngủ say cha lay dậy. Dậy, dậy xem em. Mình dụi mắt đi lại cái chõng. Cha mở chăn cho mình nhìn em bé. Mình chẳng có cảm xúc gì, quay lại giường ngủ tiếp. Em út Huân sinh ngày 14 tháng 5 năm 1986. Cha khai sinh cho em ngày 15 tháng 5. Lấy ngày thành lập Đội cho đẹp.
Mười ngày sau trong làng có người mẹ chết. Người mẹ sinh đứa con thứ bảy. Chết cả hai mẹ con. Nghe tin đó dì Huê run rẩy như thể người chết đó là chị mình. Nguyên nhân gây ra cái chết là bong rau tiền đạo. Người mẹ đó cũng bị ra máu ba, bốn ngày mà không ai để ý. Hằng ngày vẫn vào Xóm Trại khai hoang đào côộc (2), nhổ sắn trồng rau. Sáng gánh phân đi, chiều tối gánh một bên sắn một bên côộc về nhà. Máu nhỏ giọt, máu rỉ giọt dọc con đường làng. Chuyện sinh đẻ là chuyện của đàn bà, có đau đớn gì cũng câm lặng.
Chuyện sinh đẻ là chuyện của đàn bà. Chị Huệ ở làng dưới bị sót rau lên cơn sốt rét, người nhà trét phân lợn lên khắp thân thể đuổi tà ma. Tà ma không sợ bẩn, họ đuổi tiếp bằng cách trùm chị Huệ trong bao tải dùng gậy vụt liên hồi.
(1) Tre (TG).
(2) Rễ cây (TG).
😀😀😀😀😀😀😀
沒有留言:
張貼留言
注意：只有此網誌的成員可以留言。