挑水回山坡上的家

挑水回山坡上的家

家在山坡上，挑水是每天都要做的事。挑飲用水、煮飯的水，挑水澆花澆菜，還有全家的洗澡洗衣水。

全家人——直到爸爸正式退伍回家前——一共有八口人：奶奶、爸媽和五個孩子。給全家挑水看起來不多，但這件事有四對肩膀一起分擔。

水要挑得多，因為家裡釀酒、養豬。

**Trần先生家（ông Trần）**的井水清澈見底，但水桶小，要舀好久才裝滿一桶水。

到**Trần先生家**挑水，抄小路穿過**Xuân先生（ông Xuân）**家的菜園會快一點，但**Xuân先生**不喜歡。

他家有兩隻狗特別愛叫。每次挑水都得經過牠們，兩趟水就要忍受兩次狗吠、罵狗聲和屋裡人喊話。來回四趟就讓人打退堂鼓。

直直下坡就是\*\*Quang阿姨家（cô Quang）\*\*的水井。**Nghiêm姐姐（chị Nghiêm）**在省裡念師範學校，偶爾回來。

我在洗衣服，她坐在旁邊摘菜。菜摘完了，她還坐著。我早洗完衣服了也不想停下聊天。

我走太久，媽媽就派**Huân**下來叫我：「這死丫頭又跑去哪兒閒聊了！」

原來我從那時起就已經這麼愛說話了。

後來**Nghiêm姐姐**畢業，在附近教書。某天中午，我正在舀水，姐姐走過來：「Hà啊，我有個壞消息。」

「什麼壞消息啊，姐姐？」

「再過幾天妳就知道了。」

我放下吊桶跟著姐姐走進她房間。從大太陽底下走進屋內，一片黑漆漆的。**Nghiêm姐姐**躺在床上哭，我知道事情很嚴重。

**Nghiêm姐姐**結婚那天我有去嗎？我已經不記得了。

只記得她生小孩那次，我去\*\*Nổ市場（chợ Nổ）\*\*買了一套藍色嬰兒服送去。

我撫摸著那雙小小的手，姐姐說：「Hà，妳以後別像姐姐一樣傻。」

大學一年級那年過年，我經過她家，看到她正在挖菜園的土。

我急急忙忙地揮手，因為正坐在朋友的機車後座上要去玩。

乾旱季節，要挑著水桶走上好幾公里，才能挑回一點水。

有些季節還得騎腳踏車到\*\*Xóm Trại（村寨區）\*\*去，一桶一桶地載回來。

凌晨四點到了現場，水桶、水壺已經排成一排。

我跟奶奶說：「明天三點叫我起來，我要去**Trục Vực**接山泉水。」

不知道奶奶是幾點叫我起床的。月底的月亮亮得微弱。

晚到就沒水了。我挑著扁擔，帶著一個瓢，一瓢一瓢舀滿兩桶水，然後扛著走上斜坡。

挑水的步伐有節奏，腳步也隨之穩定。

走在路上的黑暗裡，我以為那是被雲遮住的月光造成的影子，結果一腳踩空，整個人摔倒，桶子也翻了。

那不是影子，是個坑。

回頭再去水井時，已經有一堆人到了。全身濕透，只能坐在那邊等水。

\*\*Bện Nông井（giếng Bện Nông）\*\*是全村共用的井。這口井沒有井沿，看起來像個縮小版的蝦塘。

在井邊，有男人、孩子一桶一桶舀水澆頭，有姐姐彎著背走到更深的水區，一次提起兩桶乾淨水回家飲用，也有媽媽把洗完月經布的血水整盆倒在井邊。

我挑著空桶站在那邊一會兒，決定還是去找別的井。

爸爸請\*\*Bàng先生（ông Bàng）\*\*幫忙，在院子前面蓋了一個儲水槽。

十二桶水就能把水槽裝滿。

除了家裡的水缸、陶罐，這個水槽也是我們姐弟的責任，要一直讓它不空著。

看著滿滿一槽水，心裡就覺得開心。

每次\*\*姊姊Hằng（chị Hằng）\*\*被媽媽罵或是為了什麼事情感到委屈，就會跑去挑水把水槽裝滿。

但那水槽漏水，挑了一整個中午還是沒滿。因為從來沒機會把它挑空檢查，所以它這樣滲漏了好幾個月都沒人知道。

奶奶誇我勤快，每次聽她誇我，我就更起勁。

中午孩子們在玩捉迷藏時，我挑著水桶來來回回地挑水。十幾趟上坡下坡也不覺得累。

勞動的疲累，本來就很快會過去。

從**廣寧（Quảng Ninh）**回來的**Sâm叔叔（bác Sâm）**，有自己的司機。

他帶著一群孩子到\*\*Liên姨（o Liên）\*\*家。

當車子開回山坡，大家看到我媽兩手擺動地挑著水往坡上走，肩膀用力，屁股一晃一晃地努力往上爬，忍不住都笑了起來。

媽媽正努力快步走過那段坡路，好避開汽車。

---

這段文字細膩描繪了越南農村生活的日常勞動、家庭親情，以及成長記憶中某些微小卻深刻的片刻，帶有強烈的地方色彩與情感真實。若你需要，我可以幫你進一步整理主題、文體風格或補上注釋說明。

若你需要進一步分析文體、主題或歷史背景，也可以告訴我。

Nhà trên dốc, gánh nước là công việc ngày nào cũng phải làm. Gánh nước uống. Gánh nước nấu ăn. Gánh nước về tưới cho cây. Gánh nước về cả nhà tắm giặt. Cả nhà - cho đến khi cha về hẳn - là tám người. Bà nội, cha mẹ và năm đứa con. Gánh nước cho cả nhà chẳng đáng là bao. Việc đó có bốn đôi vai làm.

Nước phải gánh nhiều vì nhà nấu rượu, nuôi lợn.

Giếng nước ông Trần trong veo, gàu nhỏ múc mãi mới đầy thùng. Xuống nhà ông Trần, đi tắt qua ngõ vườn ông Xuân nhanh hơn nhưng ông Xuân không ưa. Nhà ông có hai con chó hay sủa. Mỗi gánh nước hai lượt đi qua tiếng chó sủa, tiếng hùi hùi mắng chó, tiếng người trong nhà vọng ra. Qua bốn lượt là ngại.

Đi thẳng xuống dốc là giếng nhà cô Quang. Chị Nghiêm đi học sư phạm ở tỉnh thỉnh thoảng về. Mình giặt quần áo, chị ngồi nhặt rau. Nhặt xong rau, chị vẫn ngồi. Mình giặt xong quần áo từ lâu vẫn chưa muốn dứt ra câu chuyện. Thấy mình đi lâu là mẹ sai Huân xuống gọi. Cái con lắm điều này lại ngồi lê rồi. Hóa ra mình đã lắm điều từ thuở đó.

Chị Nghiêm ra trường, di dạy gần nhà. Một buổi trưa mình đang múc nước thì chị Nghiêm ra. Hà này, chị có tin buồn. Tin buồn gì hả chị. Ít bữa nữa em biết ngay mà. Mình buông gàu theo chị đi vào buồng. Buổi trưa, đi từ ngoài nắng vào buồng thấy tối om. Chị Nghiêm nằm trên giường khóc. Mình biết có chuyện nghiêm trọng.

Ngày chị Nghiêm cưới mình có đi không nhỉ. Mình không nhớ nữa. Chỉ nhớ là khi chị sinh con mình đi chợ Nổ mua một bộ quần áo sơ sinh màu xanh mang đến tặng. Mình mân mê bàn tay nhỏ xíu của em bé, chị nói, Hà sau này đừng dại như chị.

Tết năm thứ nhất đại học, mình đi qua ngôi nhà chị thấy chị đang cuốc đất vườn ra. Mình vẫy tay vội vàng vì đang ngồi sau xe đứa bạn đi chơi.

Mùa đại hạn, gánh thùng đi cả cây số mới có nước mang về. Có những mùa phải đạp xe vào xóm trại chở từng can. Bốn giờ sáng đến nơi đã thấy thùng, xô xếp hàng.

Mình dặn bà, mai ba giờ thức con dậy xuống Trục Vực hứng nước mạch. Bà thức cháu dậy không biết là mấy giờ. Trăng cuối tháng sáng mờ. Đi muộn là không có nước. Quẩy gánh mang theo một cái gáo. Múc lên từng gáo nhỏ. Đầy hai thùng nước, leo lên vực. Gánh nước nhịp nhàng chân bước nhịp nhàng. Bóng tối trên đường, mình nghĩ đó là bóng tối tạo ra bởi ánh trăng vừa khuất trong mây. Mình giẫm lên bóng tối. Ngã nhào. Thùng nước cũng ngã nhào. Không phải là bóng tối, đó là một cái hố. Quay lại giếng thì bao người vừa đến. Quần áo ướt ngồi canh nước.

Giếng Bện Nông của chung cả làng. Giếng Bện Nông không có thành. Trông giống một đầm nuôi tôm thu nhỏ. Bên giếng, người đàn ông, trẻ con múc từng xô nước lên giội ào, người chị khòng lưng lội ra bãi sâu hơn nhấc lên hai thùng nước trong sạch sẽ mang về uống, người mẹ đổ chậu nước giặt màn hành kinh đỏ ngầu một bãi. Mình mang gánh nước đứng tần ngần một lúc đi tìm giếng khác.

Cha nhờ ông Bàng xây cho một cái bể đặt trước sân. Mười hai gánh nước là đầy bể. Ngoài chum, vại trữ nước trong nhà thì chị em mình luôn phải để cho cái bể này không vơi. Nhìn bể nước đầy ắp sung sướng trong lòng.

Mỗi lần bị mẹ nạt hay tự ái chuyện gì đó là chị Hằng lại đi gánh nước về đầy bể. Bể bị rò rỉ. Gánh qua hết buổi trưa rồi bể vẫn chưa đầy. Vì không khi nào cạn bể để kiểm tra nên nó cứ rò rỉ vậy hàng tháng trời mà không biết.

Bà khen mình chăm làm. Mỗi lần nghe bà khen mình lại hăng hơn. Buổi trưa, bọn trẻ chơi trốn tìm thì mình mang thùng đi gánh nước. Mười mấy lượt lên dốc xuống dốc mà không thấy mệt. Cái mệt nhọc của lao động chân tay vốn qua nhanh.

Bác Sâm ngoài Quảng Ninh về. Bác có lái xe riêng. Bác dẫn đàn cháu lên nhà o Liên. Khi xe quay về đến dốc, ai nấy cười ồ khi thấy hai tay mẹ vung vẩy gánh nước đi lên dốc, vai mẹ gồng lên, mông mẹ đung đưa. Mẹ đang cố vượt dốc cho thật nhanh để tránh ô tô.

😀😀😀😀😀😀