Ông Hiếu的最珍貴財產
中午時分，老Hiếu正在菜園裡埋頭挖土。他根本不知道現在正是正午時分。見我走近搭話，他便停下鋤頭，叫我進屋喝水。
我跟著他進了屋。他的妻子已經去世兩年了，他獨自生活。房子很小，只有一個神位和一張破舊的床。
我問他：「家裡有什麼最值錢的東西，能給我看看嗎？」
他用手電筒照向屋內，翻出一個餅乾盒。打開裡面是針線、一冊族譜和幾張紙。還沒有找到他所說的寶貝。
他又走向我坐著的那張床，掀起第一層席子。在兩層席子中間，有一個已泛黃的塑料袋。他把袋子拿出來打開給我看。
裡面是一些黨徽。
他一個一個舉給我看，數著袋子裡有多少個金星徽章。
每個月他領到的高齡津貼是27萬越南盾。他稱這是他的退休金。
他曾經當兵十年。兩條腿因中毒而潰爛可怕。
我問他：
-
「您沒有其他的『薪水』嗎？」
-
「沒有。」
-
「為什麼呢？」
-
「因為我把所有的證件都弄丟了。那些能作證的人也都過世了。有一回我想去河內找Đổng Sĩ Nguyên將軍請他幫忙作證，他以前在戰場上曾見過我。可這裡的人說，要有幾百萬越盾才夠去河內，倒不如拿去買點吃的。去那麼遠的地方年紀又大，萬一出了什麼事更麻煩。我就猶豫了。幾百萬我哪有，只能借錢才能去河內。」
-
「那時候您也是自願去當兵的嗎？」
-
「家裡太苦了，我想去當兵至少能吃頓飽飯。」
-
「那您有吃到飽飯嗎？」
-
「有時飽有時餓。很多時候上山挖香蕉根回來充飢。比在家還苦。」
-
「那您後悔嗎？」
-
「不後悔。越是苦我越下定決心。」
「我接受了政治和歷史教育，我明白自己是去打仗救國，履行神聖的國家使命。我感到自豪。我努力全力奉獻。沒人比得上我幹活的勁頭。挖地道、修山路，半夜裡兩三次警報我總是第一個起來。同志們情緒低落時，我整夜陪他們談心鼓勵。很多人想離開，我一對一開導，他們後來都愉快地留下繼續奉獻。」
「1969年我光榮地加入了共產黨。那時候入黨非常難，很多人爭取多年都進不了。我也是因為參軍才有機會入黨，不然留在家裡也沒人知道我。偏巧我是在胡志明主席去世的那晚入的黨。這樣神聖的日子入黨，我更得珍惜、維護這份榮耀，讓別人看到也敬佩。」
「我一直堅信『黨員走在前，百姓跟著走』。有一次車子過Gianh河的渡口，敵人投下照明彈，車上其他人都逃了，只有我留在車上。我不怕死，只怕貨物丟了。寧可犧牲也不能丟貨，沒了貨同志們吃什麼？吃不飽怎麼打勝仗？為國犧牲，即使留在家裡的孩子知道了也會感到光榮。那時我這麼想，現在我還是這麼想。如果現在有戰爭，儘管我八十五歲了，只要國家讓我上，我還是會去。」
我哥哥從1950年起就到北方打法國人。他一走就音訊全無，不知道是生是死。奠邊府解放後，他回來了三年，又去打美國人。直到1975年我們兄弟倆才再度見面。回到家鄉，才知道彼此還活著。
-
「我哥哥現在也住得不遠，就隔幾戶人家。」
-
「好的，我會去拜訪的。」
-
「算了，不用了。別去看了。也別提戰爭的事，別提當兵的事。他跟我一樣，所有證件都沒了。他不像我這樣頭腦清楚，想得開。他一張口就是罵。」
-
「好的。我只是過去看看，不會提那些事的。」
突然，老Hiếu哭了。
哭了。為什麼自從我來到這裡，無論遇到誰，最後都哭了。
我三十八歲，也哭過不少次。但在這樣的情境中，當我看著這些叔叔、伯伯、長輩哽咽流淚時，我感到無措。面對他們，在這樣的情況下，本應該出現一個能帶來力量的人。而我，只有一雙耳朵傾聽。
我父親在1945年餓死了。後來我母親也餓死了。那時我還很小，一歲、兩歲，或三歲吧，已經記不清了。母親去世後，我還趴在她胸口，摸索著找乳頭。我嚎啕大哭。在那間黑夜中的茅屋裡，只有母親、我和哥哥。我哭啊哭，哭個不停。五歲的哥哥不知該如何是好，他把自己的小雞雞塞到我嘴裡，讓我吸代替母親的乳頭。那時我才安靜下來。
兄弟倆從這家寄人籬下到那家。村裡都是窮人，只能去更遠的村子投靠。我放牛，還幫人家照顧小孩，只希望晚上能有一碗飯吃。
直到娶妻生子，我從未真正吃過一頓飽飯。
戰爭結束後，我回到了村子。其實是在戰爭結束前幾個月就被遣返回來了。他們說我身體太差，已無法在戰場上服役，叫我回家幫助家庭。
十年後重返家園，卻發現家已被1972年的炸彈炸得精光，一無所有。妻兒睡在合作社的地板上，白天黑夜，一年又一年。
我整日呆呆地，不知從哪裡開始重建。
老Hiếu把東西收好放回原位。他坐在床邊，雙腿垂著，一直來回晃動。
-
「我這樣晃腿是為了減輕疼痛。我在床尾掛個圓圈，是為了夜裡能把腿架上去像搖吊床那樣才能入睡。要是不這樣做，疼得整晚都睡不著。」
Tài sản giá trị nhất của ông Hiếu
Vườn trưa ông Hiếu đang cắm cúi đào đất. Ông không biết giờ đang là giữa trưa. Thấy tôi lân la bắt chuyện ông ngưng cuốc, bảo tôi vào nhà uống nước.
Tôi theo ông vào nhà. Vợ ông mất đã hai năm, ông sống một mình. Ngôi nhà nhỏ. Chỉ có bàn thờ và một cái giường cũ kỹ.
Nhà mình có tài sản gì giá trị nhất ông cho cháu xem với.
Ông rọi đèn pin vào buổng. Bề ra một vỏ hộp đựng bánh quy. Mở ra ở trong là kim chỉ, cuốn sổ gia phả và vài tờ giấy. Vẫn chưa tìm thấy gì thứ cần tìm.
Ông lại chiếc giường tôi đang ngồi. Lật lớp chiếu thứ nhất. Một túi bóng kính đã ngả màu nằm giữa hai lớp chiếu. Ông mang túi ra mở cho tôi xem.
Những huy hiệu Đảng.
Ông giơ lên từng chiếc, đếm cho tôi xem trong túi này có bao nhiêu chiếc huy hiệu sao vàng.
Mỗi tháng ông được hưởng 270 nghìn đồng trợ cấp người cao tuổi. Ông gọi đó là lương hưu.
Ông đi bộ đội mười năm. Hai chân bị nhiễm độc sùi lên gớm ghiếc.
Tôi được học chính trị, lịch sử. Tôi hiểu mình đi đánh giặc cứu nước, là đi làm nghĩa vụ thiêng liêng của tổ quốc. Tôi thấy tự hào. Tôi phấn đấu cống hiến hết sức mình. Sức làm việc của tôi không ai theo kịp. Đào hầm. Làm đường rừng. Nửa đêm hai, ba lần báo động tôi cũng là người nhanh nhất. Anh em tư tưởng, tôi thức suốt đêm động viên. Nhiều anh em thấy khổ quá tinh thần sút kém, tôi gặp riêng nói chuyện sau đó họ vui vẻ ở lại cống hiến.
Năm 1969 tôi được kết nạp Đảng. Được kết nạp Đảng thời đấy là khó khăn lắm. Bao nhiêu người phấn đấu mãi cũng chẳng được. Tôi nhờ ra đi mới có cơ hội vào Đảng chứ nếu ở nhà chắc chẳng ai biết đến. Tôi được kết nạp Đảng vào đúng đêm Bác Hồ mất. Mình vào Đảng đúng vào ngày thiêng liêng như thế nên càng phải giữ gìn hình ảnh sao cho xứng đáng để người ta nhìn vào là nể trọng.
Một lòng một dạ tôi tâm niệm “Đảng viên đi trước làng nước theo sau”. Xe qua phà sông Gianh địch thả pháo sáng mọi người trên xe bỏ chạy hết chỉ mình tôi ở lại. Tôi không sợ chết, chỉ sợ mất hàng. Thà chết chứ không được để mất hàng. Mất hàng anh em trong đó lấy gì ăn. Không ăn no làm sao đánh thắng giặc. Mình chết vì đất nước ở nhà vự con cũng vinh dự. Khi đó tôi nghĩ vậy đấy. Bầy giờ tôi cũng nghĩ như vậy. Giờ có giặc đến tám mươi lăm tuổi họ cho đi tôi vẫn đi.
Anh trai tôi đi ra Bắc đánh giặc Pháp từ năm 1950. Anh đi rồi biệt tin. Không biết chết hay sống. Giải phóng Điện Biên anh về được ba năm lại đi đánh Mỹ. Đến năm 1975 anh em mới gặp lại nhau. Về đến quê hương người này biết người kia vẫn còn sống.
Đột nhiên ông khóc.
Khóc. Tại sao từ lúc tôi đến đầy, gặp ai, rồi cũng khóc.
Tôi ba mười tám tuổi. Khóc cũng đã nhiều. Nhưng phải trong tình cảnh này, nhìn những người chú người bác người ông nghèn nghẹn nước mắt tôi bối rối. Trước mặt họ, trong hoàn cảnh này, lẽ ra phải là một ai đó có sức mạnh. Tôi thì chỉ có đôi tai để nghe.
Cha tôi chết đói năm 1945. Rồi mẹ tôi cũng chết đói. Khi đó tôi còn bé lắm, một tuổi, hai tuổi, hay ba tuổi gì đó tôi không còn rõ lắm. Mẹ tôi chết rồi, tôi trườn bên ngực mẹ, tôi mò tìm ti mẹ. Tôi khóc ngằn ngặt. Trong túp lều đêm tối chỉ có mẹ, tôi và anh trai. Tôi khóc, khóc mãi. Anh trai năm tuổi không biết làm sao anh đưa cu cho tôi bú thay ti mẹ. Lúc đó tôi mới lặng khóc.
Hai anh em đi ở hết nhà này sang nhà khác. Làng tôi toàn người nghèo nên phải đi ở làng xa. Tôi chăn trâu rồi thêm cả chăm con cho nhà người ta để tối về mong có một bát cơm.
Cho đến khi lấy vợ, có con tôi chưa một lẩn được ăn bữa cơm no.
Hết chiến tranh tôi vể làng. Đúng ra là về trước đó mấy tháng. Họ bảo tôi sức khỏe kém không phục vụ chiến trường được nữa cho vể nhà giúp đỡ gia đình.
Mười năm trở về nhà. Nhà bị bom dội năm 1972 cháy trụi không còn gì. Vợ con bắc chõng nằm nhờ ở nhà phần hợp tác xã ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác. Tôi ngẩn ngẩn ngơ ngơ không biết bắt đầu từ đầu.
Ông Hiếu cắt các thứ vào chỗ cũ. Ông ngồi trên giường thõng chần xuống. Hai chần ông liên tục đung đưa.
- Tôi làm vậy cho đỡ đau. Tôi treo vòng dầy cuối giường này là để đêm gác chần lên như đưa võng mới ngủ được. Làm vậy không bớt đau thì thức luôn đến sáng.
沒有留言:
張貼留言
注意：只有此網誌的成員可以留言。