兩姊妹一起騎車進森林砍柴。
到了林口時，月光依舊明亮。
一大早鑽進灌木叢，總讓人有些毛毛的。
我們坐在水壩邊嘰嘰喳喳地談著昨晚的廣播劇（*vở kịch nói*），村子裡的狗——是錫姊（*chị Sắc*）和萊姊（*nhà Lài*）家的——從遠處吠了起來。這時候村裡還沒有人會進森林。恆姊（*chị Hằng*）想早去早回，避開中午的酷熱。
但最終還是躲不過正午的太陽。從森林裡扛柴出來時，後輪沒氣了。我們通常會把柴堆在林邊，然後騎空車回家，幾天後等柴乾了，再用牛車來裝載。但今天提早出林，卻碰上車胎沒氣，不知道是輪胎被戳破了，還是太陽太大，曝曬太久導致洩氣。
恆姊推著前輪，我抬起後輪。沙地難行，車子寸步難移，汗水濕透了衣服，走了好久才走到一半。
車壞了讓人沮喪。恆姊讓我先跑回去報信，這樣媽媽就不會因為突如其來的壞消息而太生氣。等她推著壞車回家時，媽媽的怒氣應該會消一半。我覺得這方法很聰明，便鬆手跑了起來。
我一口氣跑了四公里，汗水流得臉上涼颼颼的。一到村口，我就大聲喊壞消息，務必讓媽媽在最短時間知道，這樣等到回到家時，這消息就不那麼突然了。
果不其然，我們姊妹還是被罵了一頓。但被罵的原因不是車沒氣——而是為什麼不跟姊姊一起推車？為什麼總把媽媽當成母老虎一樣，老覺得她會發火？
其實我們誰也不敢說出真正嚇人的事。那天，我靠著一叢梔子花（*dành dành*）小憩時，一條綠蛇（*rắn lục*）從我頭上滑了過去。聽姊姊們說，綠蛇咬人就沒救了，但牠只有在自衛時才會咬人。那一刻，恆姊抱著柴火站著不動，目睹那條蛇從我頭上滑過。她說，如果當時我尖叫，蛇一受驚就可能咬我。萬一那天我是自己一個人來砍柴、又被綠蛇咬了，那媽媽要去哪裡找我呢？那個年代，我們什麼都不怕，而父母也沒有閒心去想孩子會遇到什麼風險。
— 記於（1）Hồ（胡，作者）
許多停課的日子裡，我和恆姊整天都在森林裡砍柴。累癱了，餓極了，我們會在松林的空地上躺下來，打開飯包吃冷飯配鹽漬茄子（*cà muối mặn*）炒豬油渣。每次咬一口那種油香四溢的茄子，恆姊總會說：「你說那個縣委書記科先生（*ông Khoa*）啊，他這輩子有吃過這麼好吃的東西嗎？」
每吃到好吃的東西，我們就會聯想到那些被認為最有福氣的人，他們有沒有吃過這一味。
答案是：沒有。他一定從來沒吃過鹽茄炒油渣配冷飯的美味。我深信不疑。
那麼，為什麼全年都要進森林砍柴？家裡院子裡不也有許多枝椏嗎？
啊，那些枝椏要留著。等老了，不能進山砍柴了再用——那是老年的儲備。
---
**簡短書評：**
這篇散文猶如一道晨霧下的森林之詩，以孩童的語氣捕捉了勞動、恐懼、親情與貧窮中的小確幸。從單車故障到綠蛇驚魂，從一塊鹽茄子到對「縣委書記」的童稚想像，字裡行間充滿誠摯的生活氣息。它不僅呈現出越南鄉村的日常，也觸及普世的童年經驗：在簡陋中體會尊嚴，在匱乏中感知美好。這是一篇令人動容的記憶微素描，也是一部靜靜閃光的生活文學。
Ηai chị em đèo nhau vào rừng chặt củi.
Vào tới của rừng, trăng vẫn đang sáng.
Lủi vào bụi bờ sớm quá cũng rờn rợn.
Ngồi trên đập rì rầm chuyện vở kịch nói đêm qua, những con chó từ nhà chị Sắc và nhà Lài sủa vóng lên. Ngoài làng chưa có ai đi vào rừng giờ này. Chị Hằng muốn đi sớm về sớm tránh cái nắng buổi trưa.
Nhưng rồi cũng không tránh được nắng trưa. Gánh củi trong rừng ra, bánh xe sau bị hết hơi. Bọn mình gánh củi trong rừng ra thường chụm các vác củi lại thành vòng ở bìa rừng rồi đạp xe về. Đợi dăm hôm củi khô nhẹ bớt, kéo xe bò vào sắp đấy xe đẩy về. Hôm nay được bữa ra sớm thì xe hết hơi, không biết vì thủng săm hay xe để ngoài trời nắng lâu quả xì hơi.
Chị Hằng đẩy bánh trước, mình nhấc bánh xe sau. Bánh xe lún cát đẩy xe đi chẳng dễ dàng. Mồ hôi ướt áo, hai chị em đi mãi mới được nửa chặng về nhà.
Xe hư là chuyện buồn. Chị Hằng bảo mình chạy về báo tin buồn trước cho mẹ đỡ mắng. Ý chị là để khi chị và xe về tới nhà thì mẹ biết tin trước đó rồi và cơn tức giận của mẹ đã nguôi bớt. Mình nghe chị nói đúng quá, thả tay khỏi xe, chạy luôn.
Bốn cây số mình chạy không nghỉ. Mồ hôi chảy tong tong trên mặt thấy mát. Vừa tới dốc ngõ, mình đã réo to tin buồn. Réo mẹ biết nhanh nhất có thể, để khi vào tới nhà, tin buồn không đột ngột.
Đúng như hai chị em đoán, là thể nào cũng bị mẹ cho ăn mắng. Nhưng lí do không phải là chuyện xe hết hơi. Sao không đi cùng chị đẩy xe? Tại sao phải chạy về trước? Tại sao lúc nào cũng nghĩ mẹ như con khái" dữ?
Chuyện đáng sợ hơn thì không đứa nào dám kể. Đó là lần mình bị một con rắn lục trườn qua đầu khi ngả đầu vào bụi dành dành. Rắn lục cắn là không cứu được, mình nghe các chị nói như vậy. Nhưng rắn lục chỉ cắn khi mình gây sự với nó. Nó cắn tự vệ. Chị Hằng ôm củi lại nhìn thấy con rắn trên đầu mình, đứng im chờ con rắn lướt qua. Chị nói, khi đó mà hét to con rắn giật mình nó cắn chỉ có chết. Giả dụ hôm đó đi chặt củi một mình và bị rắn lục cắn thì mẹ biết mình chết chỗ nào ở trong rừng mà tìm. Ngày đó chúng mình không biết sợ. Và cha mẹ thì chẳng thư thả đầu óc để mà nghĩ rủi ro gì có thể xảy ra với các con.
(1) Hồ (TG).
Nhiều hôm nghỉ học là mình và chị Hằng ở trong rừng chặt củi cả ngày. Mệt lử, đói lả hai chị em lăn ra giữa đổi thông mang đùm cơm với cà muối mặn xào với tóp mỡ ra ăn. Cắn miếng cà ngào mỡ, chị Hằng nói, ông Khoa chủ tịch huyện í, ông ấy đã khi nào được ăn ngon như thế này chưa nhỉ? Ăn một miếng ngon là bọn mình lại liên tưởng những người được coi là sướng nhất trong đời, họ được ăn thứ này chưa.
Chưa, chưa khi nào ông Khoa được biết miếng cà muối mặn ngào mỡ ăn với cơm nguội ngon lành như thế nào. Mình tin chắc là vậy.
Tại sao quanh năm phải chặt củi khi mà ngay trong vườn cành cây rậm rạp không tỉa bớt đi? À, cành cây trong vườn để dành. Sau này già yếu không đi rừng được nữa mới dùng đến.
沒有留言:
張貼留言
注意：只有此網誌的成員可以留言。